Ιερός Ναός Αγίου Αρχάγγελου
ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΚΑΙ ΚΤΗΡΙΑΚΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΑ
Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΤΑΞΙΑΡΧΟΥ ΜΙΧΑΗΛ
ΑΛΛΕΣ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΟΥ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ ΜΙΧΑΗΛ
ΚΕΙΜΗΛΙΑ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ
ΙΕΡΑ ΛΕΙΨΑΝΑ ΦΥΛΑΣΣΟΜΕΝΑ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΑΓΙΟΥ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ
Ο Ιερός Ναός μας είναι “σταυροειδούς ρυθμού μετά τρούλου”, χτισμένος εξ’ ολοκλήρου από πέτρα του Χολομώντα και κατά το μεγαλύτερο μέρος από εθελοντική εργασία των κατοίκων, επί εφημερίας Ματθαίου Ιερομονάχου (Στεργιούδη) και προσπάθειες των εκάστοτε υπηρετούντων Εκκλησιαστικών Επιτρόπων. Είναι κτισμένος επάνω σε παλαιότερο Ναό, βασιλικού ρυθμού, ο οποίος είχε καταστραφεί από τους Τούρκους το 1821 και κατόπιν είχε ανακαινισθεί το 1914. Οι εργασίες ανεγέρσεως διήρκησαν περίπου επτά χρόνια (1970-77) και βασίστηκαν σε σχέδια Γερμανού αρχιτέκτονα.
Στον περίβολο του Ι. Ναού υπάρχουν και άλλα κτηριακά συγκροτήματα. Υπάρχει Παρεκκλήσιο προς τιμήν του Αγίου Θεοδώρου, (πρόσφατα ανακαινισμένο από την Αρχαιολογική Υπηρεσία), το οποίο κατά πάσα πιθανότητα αποτελούσε Ναό του μετοχίου της σεβάσμιας Ι. Μονής Δοχειαρίου. (Μάλιστα απέναντι από το Ναό μας υπάρχει πέτρινο σπίτι το οποίο ανήκει τώρα σε ιδιώτη, που μαρτυρείται ως κτίσμα του μετοχίου).
Δίπλα από το Παρεκκλήσιο, υπάρχει αίθουσα η οποία είναι γνωστή ως “κελιά”, που αποτελούσαν χώρους πολλαπλών χρήσεων του Ναού και κτίσθηκαν το 1960.( Λειτούργησαν ως Κηροπλαστείο, ως χώρος φιλοξενίας προσκυνητών, ως Οστεοφυλάκιο. Σήμερα τα κελιά αυτά έχουν αναπαλαιωθεί και χρησιμοποιούνται για αίθουσα ομιλιών ή άλλων εκδηλώσεων.
Δίπλα στα κελλιά υπάρχει τριόροφο πέτρινο, ωραιότατο κτίριο, το οποίο ανήκει στον Ιερό μας Ναό, και έχει κτισθεί το 1916.
Το κτίριο αυτό πριν από μερικά χρόνια χρησιμοποιούνταν ως πανδοχείο (το μοναδικό κατάλυμα φιλοξενίας στο χωριό μας) καθώς και καφενείο στο οποίο γινόταν όλες οι κοινωνικές εκδηλώσεις.
Σήμερα το κτήριο αυτό αναπαλαιώνεται, με πολύ αργούς ρυθμούς, λόγω έλλειψης οικονομικών πόρων, με σκοπό να χρησιμοποιηθεί ως Πρεσβυτέριο, Αρχονταρίκι και Βιβλιοθήκη του Ι. Ναού μας καθώς και ως χώρος Λειτουργίας Λαογραφικού Μουσείου.
Ακόμη υπάρχει και πρόσφατο Παρεκκλήσι – Εικονοστάσιο του Αγίου Δημητρίου, πολύ όμορφης αρχιτεκτονικής. Θα πρέπει να σημειώσουμε την υπέροχη θέα από τον περίβολο του Ι. Ναού, που ανοίγεται η θάλασσα με τα τρία πόδια της Χαλκιδικής και τον Άθωνα να δεσπόζει στον ορίζοντα.
Θα πρέπει να σημειώσουμε την υπέροχη θέα από τον περίβολο του Ι. Ναού, που ανοίγεται η θάλασσα με τα τρία πόδια της Χαλκιδικής και τον Άθωνα να δεσπόζει στον ορίζοντα.
Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΤΑΞΙΑΡΧΟΥ ΜΙΧΑΗΛ
Η εικόνα του Αρχαγγέλου βρίσκεται στο κουβούκλιο, “θρόνο”, όπως τον ονομάζουν οι κάτοικοι του χωριού, αριστερά του Ναού. Έχει διαστάσεις 0,865 μ. με 0,585 μ. και είναι “ντυμένη” με ασημένιο πουκάμισο.
(Κατά πάσα πιθανότητα η θαυματουργή εικόνα του Αγίου Ταξιάρχου προέρχεται από την Ιερά και σεβάσμια Μονή Δοχειαρίου, μετόχι της οποίας ήταν η περιοχή που βρίσκεται σήμερα το χωριό.) Στο κάτω μέρος του φορέματος υπάρχει η επιγραφή “θαυματουργή εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ”, με ημερομηνία, 1872.
Το ασημένιο φόρεμα φτιάχτηκε από προσφορές των πιστών στη Ρωσία. Το ιστορικό του “πουκαμίσου”, όπως ονομάζεται, της εικόνας, έχει ως εξής:
Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, οι Τούρκοι έκαναν επιδρομή στο χωριό. Οι κάτοικοι στην προσπάθεια τους να σωθούν εγκατέλειψαν το χωριό παίρνοντας μαζί τους τη θαυματουργή εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Καθώς οι Τούρκοι κόντευαν να πιάσουν τους φυγάδες, αυτός που κρατούσε την εικόνα, την έκρυψε σε κάποια μικρή σπηλιά στην περιοχή που ονομάζεται “Αρκουδόλακας”.
Οι Τούρκοι ανακάλυψαν την Ιερή εικόνα και προσπάθησαν να την πυρπολήσουν. Όμως, ω του θαύματος! Η εικόνα απομακρύνθηκε από τη φωτιά, έπεσε μέσα στο ποτάμι που περνούσε από εκεί και στάθηκε όρθια μέσα στο νερό. Οι κάτοικοι όταν επέστρεψαν από τη φυγή, βρήκαν τη θαυματουργή εικόνα και την τοποθέτησαν στη θέση της, πίσω στο Ναό. Με την πρώτη ευκαιρία συγκέντρωσαν χρήματα και έφτιαξαν το φόρεμα του Ταξιάρχου για να καλυφθούν οι φθορές από την πυρπόληση.
Μαρτυρούνται πλήθος θαυμάτων, με τη μεσιτεία του Αγίου Αρχαγγέλου, μερικά από τα οποία θα αναφέρουμε στη συνέχεια προς ωφέλεια των ευσεβών χριστιανών.
ΑΛΛΕΣ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΟΥ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ ΜΙΧΑΗΛ
Εκτός από την μεγάλη εικόνα του Αγίου Ταξιάρχου που φυλάσσεται στον Ιερό μας Ναό υπάρχουν ακόμη τρείς που συνδέονται με θαυμαστές διηγήσεις που διασώζει η παράδοση σχετικά με αυτές:
Η πρώτη μικρή τετράγωνη εικόνα που βρίσκεται μέσα σε κορνίζα και από την πάροδο των χρόνων έχει σχεδόν σβηστεί η μορφή του Αγίου, λέγεται ότι βρέθηκε στον κορμό ενός δέντρου στο μέρος (εντός του Ναού) στο οποίο είναι τώρα τοποθετημένος ο “θρόνος” του Ταξιάρχου Μιχαήλ. Την εικόνα αυτή υπάρχει μακροχρόνια παράδοση να παίρνουν οι κάτοικοι στα σπίτια τους όταν υπάρχει πειρασμός κάποιας αρρώστιας και μάλιστα να την τοποθετούν επάνω στο άρρωστο και να θεραπεύεται με τη Χάρη του Θεού και την ενίσχυση του Αρχαγγέλου Μιχαήλ.
(Η εικόνα αυτή πρόσφατα δόθηκε για καθαρισμό αποκαλύπτοντας την εικονογραφία του Αρχαγγέλου, λαϊκής τεχνοτροπίας).
Η δεύτερη εικόνα στην οποία παριστάνεται ο Άρχοντας Μιχαήλ, είναι καλυμμένη με φόρεμα επίχρυσο. Η εικόνα αυτή βρέθηκε με τον εξής τρόπο στο Ναό μας:
Κάποιος νέος από το χωριό “Β”. της Χαλκιδικής, ονόματι “Η”., έπασχε από αρρώστια των νεύρων, (σχιζοφρένεια ή ήταν δαιμονισμένος) και παρ’ όλες τις προσπάθειες της οικογενείας του δεν μπορούσε να γίνει καλά. Τότε οι γονείς του τον έφεραν στον Άγιο Ταξιάρχη, όπου και παρέμεινε για σαράντα ημέρες και το παλικάρι έγινε τελείως καλά. Σε ανάμνηση της θεραπείας αφιέρωσε στον Ιερό μας Ναό την εικόνα αυτή, είς μνημόσυνο αιώνιο του θαύματος που επιτελέστηκε σε αυτόν και προς ωφέλεια των ευσεβών χριστιανών.
Η Τρίτη εικόνα παρουσιάζει τον Αρχάγγελο κρατώντας ζυγαριά, διότι σύμφωνα με την παράδοση, ο Άρχοντας Μιχαήλ είναι αυτός που λαμβάνει την ψυχή όταν αποχωρίζεται από το σώμα και την οδηγεί μπροστά στο θρόνο του Πανοικτίρμονα Θεού ή την αφήνει να κυλήσει στον Άδη μακριά από την μακαριότητα της θέας του Προσώπου Του.
Την εικόνα αυτή έπαιρναν τα παλαιότερα χρόνια οι εκάστοτε Εκκλησιαστικοί Επίτροποι και περιόδευαν στα μαντριά των βλαχοποιμένων, οι οποίοι έρχονταν στην περιοχή του Ταξιάρχη για να βοσκήσουν τα ζωντανά τους και μάζευαν τις δωρεές που έδιναν για τον Άγιο.
Μάλιστα, μαρτυρείται εποχή που ο Ναός συγκέντρωνε περίπου 180 ζώα από προσφορές.
Σε μία από αυτές τις περιοδείες τους οι επίτροποι έτυχε να νυχτωθούν σε κάποιο μαντρί και ζήτησαν κατάλυμα για να περάσουν το βράδυ. Ο βοσκός αντί να τους φιλοξενήσει στην καλύβα του, τους έβαλε να κοιμηθούν μέσα στο στάβλο. Το βράδυ ο βοσκός ξύπνησε από χτυπήματα και άρχισε να φωνάζει ότι τον “ζουπάει”, (δηλαδή τον δέρνει) ο Άγιος Αρχάγγελος. Κατάλαβε τότε το σφάλμα του, κάλεσε τους επιτρόπους να αναπαυτούν μέσα στην καλύβα του και τοποθέτησε την εικόνα του Αγίου στο εικονοστάσιο.
Ο Άρχοντας Μιχαήλ είναι αυτός που λαμβάνει την ψυχή όταν αποχωρίζεται από το σώμα και την οδηγεί μπροστά στο θρόνο του Πανοικτίρμονα Θεού ή την αφήνει να κυλήσει στον Άδη μακριά από την μακαριότητα της θέας του Προσώπου Του.
ΚΕΙΜΗΛΙΑ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ
Στον Ιερό μας Ναό σώζονται περίπου 120 κειμήλια του περασμένου αιώνα. Πρόκειται για εικόνες, βιβλία και Ιερά σκεύη, φτιαγμένα ή αφιερωμένα από ευσεβείς χριστιανούς, προς τιμήν του Αρχαγγέλου Μιχαήλ καθώς και πλήθος τάματα, τούρκικα φλουριά, σταυροί και κοσμήματα που το καθένα από αυτά μαρτυρεί κάποια επέμβαση και παροχή θείας βοηθείας από τον Αρχιστράτηγο των Άνω Δυνάμεων.
Όλα τα αντικείμενα αξίας που φυλάσσονται στο Ναό μας είναι καταγεγραμμένα από την Εφορία Βυζαντινών και Νεοτέρων Αρχαιοτήτων και βρίσκονται σε βιτρίνες στο Γυναικωνίτη του Ιερού μας Ναού, όπου λειτουργεί ένα μικρό Μουσείο.
Μερικά από αυτά είναι:
* Ένα ασημένιο Αρτοφόριο, με ημερομηνία 1884
* Ευαγγέλιο, με ασημένιο κάλυμμα του 1857
* Ασημένιο δισκοπότηρο του 1860
* Στέφανα γάμου, “κορώνες”
* Μηναία του περασμένου αιώνα
* Σταύρωση, η οποία βρίσκονταν στο παλαιό τέμπλο του Ναού και φέρει ημερομηνία 1857, καθώς και τα βημόθυρα του παλαιού τέμπλου, το οποίο τέμπλο, ήταν φτιαγμένο στο χέρι με τσεκούρι και επιχρυσωμένο, αλλά δυστυχώς δεν σώζεται.
* Εικόνες περιόδου 1800-1900 και αρκετά άλλα, μερικά από τα οποία παραθέτουμε στο μικρό αυτό αφιέρωμα, σε φωτογραφίες. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι όλα τα κειμήλια βρίσκονται σε λειτουργική χρήση σήμερα.
Όλα τα αντικείμενα αξίας που φυλάσσονται στο Ναό μας είναι καταγεγραμμένα από την Εφορία Βυζαντινών και Νεοτέρων Αρχαιοτήτων και βρίσκονται σε βιτρίνες στο Γυναικωνίτη του Ιερού μας Ναού, όπου λειτουργεί ένα μικρό Μουσείο.
ΙΕΡΑ ΛΕΙΨΑΝΑ ΦΥΛΑΣΣΟΜΕΝΑ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΑΓΙΟΥ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ
Αγίου Γρηγορίου Καλλίδη (του νεοφανούς)
Επίσκοπος Ηράκλειας και Ρεδαιστού
(25 Ιουλίου-20 Οκτωβρίου)
ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ
Γεννήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 1844 από ευλαβείς γονείς στο Κούμβαο της επαρχίας Ηρακλείας , της Ανατολικής Θράκης από ευσεβείς γονείς, τον Ιωάννη και την Ευφροσύνη. Διετέλεσε Σχολάρχης στη Ρεδαιστό και Πρωτοσύγγελος του Ηρακλείας Πανάρετου. Επίσκοπος Ναζιανζού εξελέγη στις 24 Μαρτίου 1875, το 1879 εξελέγη Μητροπολίτης Τραπεζούντας , το 1884 Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης , το 1889 Μητροπολίτης Ιωαννίνων και το 1902 Μητροπολίτης Ηρακλείας και Ραιδεστού. Με την Μικρασιατική καταστροφή το 1922 έρχεται στην Ελλάδα και εγκαθίσταται στη Θεσσαλονίκη. Κοιμήθηκε στις 23 Ιουλίου του 1925. Στις 20 Οκτωβρίου 1979 πραγματοποιήθηκε εκταφή των Ιερών του λειψάνων τα οποία μυρόβλιζαν.
Η επίσημη κατάταξη του στο αγιολόγιο της Εκκλησίας μας έγινε στις 22 Μαΐου του 2003.
Αγίας Οσιοπαρθενομάρτυρος
Παρασκευής (26 Ιουλίου)
ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Η αγία οσιομάρτυς Παρασκευή, καταγόταν από την Ρώμη, οι δε γονείς της Αγάθων και Πολιτεία ήταν χριστιανοί Όταν γεννήθηκε ήταν η έκτη ημέρα της εβδομάδος, την ονόμασαν Παρασκευή και από μικρή την αφιέρωσαν στον Θεό.
Μετά τον θάνατο των δικών της μοίρασε όλα της τα υπάρχοντα στους φτωχούς και έγινε μοναχή. Έμεινε εκεί αρκετό χρονικό διάστημα και μετά λαμβάνοντας την ευχή της ηγουμένης βγήκε έξω στον κόσμο και κήρυττε τον Χριστό. Κατά την ιεραποστολική της πορεία συννελήφθη και μετά από μαρτύρια παρέδωσε τη ψυχή της στα χέρια του Θεού περνώντας και αυτή στην μεγάλη χορεία των μαρτύρων της Εκκλησίας μας.
Αγίου Αποστόλου Θωμά
(6 Οκτωβρίου και 20 Ιουνίου)
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΘΩΜΑΣ
Ο Απόστολος Θωμάς καταγόταν από την Αντιόχεια, σε αντίθεση με την πλειοψηφία των μαθητών, που ήταν Γαλιλαίοι (Ιωάν.21,2). Κλήθηκε από τον Κύριο να τον ακολουθήσει και αυτός υπάκουσε (Ματθ.10,3.Μάρκ.3,18.Λουκ.6,15). Γενικά υπήρξε από τους πιο αφοσιωμένους μαθητές, τον οποίο διέκρινε το θάρρος. Αρχαία παράδοση αναφέρει ότι κήρυξε το Ευαγγέλιο στην Περσία και την αχανή χώρα των Ινδιών. Ως τα σήμερα θεωρείται ο φωτιστής των χωρών αυτών. Το τέλος της ζωής του υπήρξε μαρτυρικό. Οι φανατικοί ειδωλολάτρες τον θανάτωσαν δια λογχισμού. Η μνήμη του εορτάζεται στις 6 Οκτωβρίου.
Αγίου Αρσενίου του Καππαδόκη
(10 Νοεμβρίου)
Ο Άγιος Αρσένιος γεννήθηκε το 1840 στα Φάρασα της Καππαδοκίας. Οι γονείς του ονομάζονταν Ελευθέριος και Βαρβάρα. Σε ηλικία 26 χρονών εκάρη μοναχός με το όνομα Αρσένιος στη Μονή Τιμίου Προδρόμου Φλαβιανών (Ζιντζί-Ντερέ). Κατόπιν χειροτονήθηκε Διάκονος από τον Μητροπολίτη Καισαρείας Παΐσιο Β’ και τοποθετήθηκε διδάσκαλος στα Φάρασα. Τριάντα χρονών χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος και προχειρίσθηκε αρχιμανδρίτης και πνευματικός Στην Ελλάδα ήλθε το 1924 και πέθανε στις 10 Νοεμβρίου του ‘ίδιου χρόνου στην Κέρκυρα. Από εκείτο 1958 τα λείψανα του μεταφέρθηκαν από τον μοναχό Παΐσιο στην Κόνιτσα και το 1970 από τον ίδιο Αγιορείτη μοναχό στο γυναικείο μοναστήρι-Ησυχαστήριο Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στη Σουρωτή, όπου ο Άγιος μετά τον θάνατο του έκανε πολλά θαύματα. Η Ορθόδοξη Εκκλησία τον αγιοποίησε στις 11 Φεβρουαρίου 1986.
Αγίων Αββάδων των εν τη Ιερά Μονή Αγίου Σάββα
Αναιρεθέντων (20 Μαρτίου)
ΟΙ ΕΝ ΤΗ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΝΑΙΡΕΘΕΝΤΕΣ ΠΑΤΕΡΕΣ
Η Μονή του Αγίου Σάββα βρίσκεται στην Ιερουσαλήμ. Στα χρόνια του Ηρακλείου (620-641), επέδραμαν σ’ αυτή βάρβαροι Άραβες. Αφού τους συγκέντρωσαν, τους είπαν να αρνηθούν την πίστη τους στο Χριστό. Επειδή, όμως, κανένας δεν δέχθηκε να αρνηθεί την πίστη του, αποφάσισαν να τους σκοτώσουν. Έτσι, άλλους αποκεφάλισαν, άλλους έσκισαν στη μέση, άλλους έκοψαν σε πολλά κομμάτια και άλλους κάρφωσαν με τα ξίφη τους. (Η μνήμη των οσιομαρτύρων αυτών επαναλαμβάνεται και την 16η Μαΐου).
Αγίου Θεοδώρου του Στρατηλάτη
(8 Φεβρουαρίου)
ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ Ο ΣΤΡΑΤΗΛΑΤΗΣ
O Άγιος Θεόδωρος ο Στρατηλάτης καταγόταν από τα Συχάϊτα της Γαλατίας και κατοικούσε στην Ηράκλεια του Εύξεινου Πόντου.
Στρατιωτικός στο επάγγελμα Ο αυτοκράτορας Λικίνιος διέταξε να φέρουν τον Άγιο ενώπιόν του και όταν παρά τις παρακλήσεις, τις απειλές και υποσχέσεις, ο Άγιος παρέμεινε ακλόνητος στην πίστη του, καθαιρείται από το αξίωμά του και τον υποβάλλουν σε φριχτά βασανιστήρια από τα οποία ο Άγιος εξέρχεται σώος και αβλαβής. Τελικά τον αποκεφαλίζουν.
Αγίου Παναγή του Μπασιά
(7 Ιουνίου)
ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΑΓΗΣ Ο ΜΠΑΣΙΑΣ
Ο Άγιος Παναγής Μπασιάς, γεννήθηκε στο Ληξούρι της Κεφαλονιάς το 1801 και ήταν γιος επιφανών γονέων του Μιχαήλ και της Ρεγγίνας Δελαπόρτα. το 1836 χειροτονήθηκε διάκονος και πρεσβύτερος και έλαβε το όνομα Παΐσιος από τον τότε Μητροπολίτη Κεφαλληνίας Παρθένιο. , Λειτουργούσε στο εξωκλήσι του Αγίου Σπυρίδωνα στο Πλατύ-Γιαλό, όπου συνέρεε πλήθος πιστών για να λειτουργηθεί, Επιδόθηκε σε όλη του τη ζωή σε έργα φιλανθρωπίας και διακονίας των πασχόντων και αδυνάτων. το 1846 αρρώστησε από κάποια νευρική ασθένεια . Μία πενταετία ήταν κατάκοιτος (1772-1887). Εκοιμήθη ειρηνικά, στις 7 Ιουνίου 1888 και αγιοποιήθηκε από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 4 Φεβρουαρίου 1986.Μαρτυρούνται πολλά θαύματά του πριν και μετά την οσιακή κοίμησή του.
Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου
(25 Ιανουαρίου)
Ο Άγιος Γρηγόριος γεννήθηκε το 329 μ.Χ. στην Αριανζό, κοντά στη Ναζιανζό της Καππαδοκίας γι αυτό και ονομάστηκε Ναζιανζηνός. Μόνασε, για ένα διάστημα στον Πόντο μαζί με το Μέγα Βασίλειο. Αργότερα ο Γρηγόριος ήρθε κοντά στο γέροντα πατέρα του και τον βοηθούσε στα ποιμαντικά του έργα. Με απαίτηση όμως των Χριστιανών και χωρίς να το θέλει ο ίδιος, χειροτονήθηκε πρεσβύτερος. Ύστερα από μερικά χρόνια, μπροστά στην επιμονή του φίλου του και αρχιεπισκόπου Καισαρείας Βασιλείου, δέχτηκε και χειροτονήθηκε από τον ίδιο, επίσκοπός της κωμόπολης των Σασίμων. Αναδείχτηκε Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως και Πρόεδρος της Β’ Οικουμενικής Συνόδου. Από αυτή τη θέση, το 381, μαζί με άλλους άρχοντες της Εκκλησίας στερέωσαν την Πίστη και την Ορθοδοξία. Παραιτήθηκε από τον αρχιεπισκοπικό θρόνο και την προεδρία της Συνόδου και επέστρεψε στον τόπο του όπου πέρασε την υπόλοιπη ζωή του με προσευχή, διάβασμα και συγγραφή βιβλίων. Πέθανε το 390 μ.Χ. . Η Εκκλησία μας τον κατέταξε ανάμεσα στους αγίους της και τον τιμά στις 25 Ιανουαρίου καθώς και στις 30 του ίδιου μήνα, γιορτή των Τριών Ιεραρχών.
Η ΑΝΑΚΟΜΙΔΗ ΤΟΥ ΛΕΙΨΑΝΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ
Η άνακομιδή του τιμίου αυτού λειψάνου έγινε από τον Κωνσταντίνο τον Πορφυρογέννητο, που το κατέθεσε στον ναό των Αγίων Αποστόλων. Την ιερή κάρα του Αγίου Γρηγορίου θησαυρίζει η Ιερή Μονή του Βατοπεδίου στο Άγιον Όρος.
Αγίου Θεωνά Επισκόπου Θεσσαλονίκης
(4 Απριλίου)
Ο Άγιος Θεωνάς έζησε το 16ο αιώνα στο Άγιο Όρος και συγκεκριμένα στη Μονή Παντοκράτορας. Για την ασκητική και ενάρετη ζωή του, κλήθηκε ηγούμενος της Μονής Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας,
και κατόπιν έγινε Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης . Απεβίωσε ειρηνικά το 1544η 1545. Το ιερό λείψανό του βρίσκεται στην Ιερά Μονή Αγίας Αναστασίας Φαρμοκολυτρίας και κάνει πολλά θαύματα.
Αγίου Φιλαρέτου του Καλαβρού
ΑΓΙΟΣ ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ Ο ΚΑΛΑΒΡΟΣ
Η εξάπλωση του Μονοφυσιτισμού στη Μέση Ανατολή ανάγκασε πολλούς ορθοδόξους μοναχούς να καταφύγουν στη Μεγάλη `Ελλάδα. Η φυγή συνεχίσθηκε κι όταν οι Άραβες τον 7ο αι. κατέκτησαν την Παλαιστίνη και τη Συρία. Όμως το πιο μεγάλο πλήθος των μοναχών έφθασε εδώ με την Εικονομαχία. Ολόκληρες μοναστικές αδελφότητες ήρθαν σ’ αυτές τις εικονόφιλες περιοχές, φέρνοντας μαζί τους βαθειά εκκλησιαστική και θύραθεν παιδεία, κτιτορικά και μοναστικά τυπικά, πολύτιμα χειρόγραφα, εικόνες και άγια λείψανα. Στα 732/33 ο αυτοκράτωρ Λέων Γ’ ο Ίσαυρος, αντιδρώντας στην εικονόφιλη στάση του Πάπα Ρώμης, υπήγαγε τη Μεγάλη Ελλάδα εκκλησιαστικά στην Κωνσταντινούπολη. Ολόκληρος ο βίος διαποτίζεται από την ανατολική πνευματικότητα, τα μοναστήρια ανέρχονται σ’ εκατοντάδες κι αναδεικνύονται μεγάλες οσιακές μορφές: Ο όσιος Ηλίας ο Σικελιώτης, ο όσιος Ηλίας ο Σπηλαιώτης, ο όσιος Φιλάρετος, ο όσιος Νείλος, ο όσιος Ιωάννης ο Θεριστής και ο όσιος Νικόδημος είναι μερικοί απ’ αυτούς.
Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπω
(23 Ιανουαρίου)
ΑΓΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΕΝ ΟΛΥΜΠΩ
Ο όσιος Διονύσιος γεννήθηκε στο χωριό Πλατίνα της Θεσσαλικής επαρχίας Φαναρίου, και ανατράφηκε από παιδί με ευσέβεια από τους γονείς του, Νικόλαο και Θεοδώρα Μετά τον θάνατο των γονέων του πήγε στα μοναστήρια των Μετεώρων και από ‘κει στο Άγιον Όρος, όπου χειροτονήθηκε διάκονος και κατόπιν πρεσβύτερος. Έπειτα επισκέφθηκε τα Ιεροσόλυμα και ο εκεί Πατριάρχης, εκτιμώντας τη μεγάλη του αρετή, θέλησε να τον κάνει διάδοχό του. Ο όσιος όμως επέστρεψε στο ησυχαστήριό του, στον Άθω.
Ύστερα από καιρό οι κάτοικοι της Βέροιας θέλησαν να τον κάνουν Μητροπολίτη τους. Εκείνος, αποφασισμένος να μη δεχτεί ποτέ αρχιερατικό αξίωμα, έφυγε και έμενε στον Όλυμπο, όπου έκτισε ναό στο όνομα του προφήτη Ηλία. Από εκεί χάριζε πλούσια την αγάπη και την ελεημοσύνη του στους κατοίκους των γύρω περιοχών, και έτσι άγια τελείωσε τη ζωή του.
Αγίου Παντελεήμονος του Ιαματικού
(27 Ιουλίου)
ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑΣ
Στα τέλη του τρίτου αιώνα μετά Χριστόν, γεννήθηκε στη Νικομήδεια της Μικράς Ασίας ο Άγιος μεγαλομάρτυρας Παντελεήμων. Την εποχή εκείνη αυτοκράτορας της Ρώμης ήταν ο φοβερός διώκτης των Χριστιανών, ο Μαξιμιανός. Ο πατέρας του λεγόταν Ευστόργιος και ήταν ειδωλολάτρης αξιωματούχος, μέλος της συγκλήτου. Η μητέρα του λεγόταν Ευβούλη και ήταν θερμή Χριστιανή. Το όνομα που έδωσαν στο παιδί τους ήταν Παντολέον.
Όταν μεγάλωσε, ο πατέρας του τον παρέδωσε σ’ ένα φημισμένο γιατρό, τον Ευφρόσυνο , για να του διδάξει την ιατρική επιστήμη
Τον ίδιο καιρό ο γέροντας ιερέας της Νικομήδειας Ερμόλαος, φωτισμένος από το Άγιο Πνεύμα κάλεσε στο σπίτι που κρυβόταν τον Παντολέοντα για να τον γνωρίσει. Αφού συνομίλησαν για πολλή ώρα, ο Ερμόλαος κατενθουσιάστηκε από τις αρετές που κοσμούσαν τον νέο και αποφάσισε να του γνωρίσει την πίστη στο Χριστό. Έτσι αναπτύχθηκε ανάμεσα τους μία άριστη πνευματική σχέση.
Από τότε ο Παντολέον έγινε ανάργυρος ιατρός.Θεράπευε με τη δύναμη του Ιησού Χριστού τους ασθενείς, χωρίς να παίρνει καθόλου χρήματα. Ακόμη, όταν εύρισκε φτωχούς τους βοηθούσε ποικιλότροπα, δίνοντας τους χρήματα και άλλα αναγκαία είδη.
Οι ειδωλολάτρες κατάγγειλαν τον Παντολέοντα στον Αυτοκράτορα Μαξιμιανό, το φοβερό αυτό διώκτη του Χριστιανισμού.
Ο Μαξιμιανός κάλεσε τον Άγιο στα ανάκτορα Ο Άγιος ομολόγησε με θάρρος ότι είναι Χριστιανός. Ο αυτοκράτορας εξαγριωμένος, διέταξε φοβερά βασανιστήρια, για να κλονίσει τον Άγιο και να τον εξαναγκάσει να θυσιάσει στα είδωλα.
Λίγο πριν από το μαρτυρικό δια αποκεφαλισμού θάνατο του Αγίου, ακούσθηκε φωνή απ’ τον ουρανό. Ήταν η φωνή του Θεού που του έδωσε το όνομα Παντελεήμων, που σημαίνει τον Άγιο που όλους τους βοηθά και τους ελεεί ακόμη και τους εχθρούς του.
Το Τίμιο Σώμα του Αγίου τάφηκε με τιμές από τους Χριστιανούς. Η εκκλησία μας τιμά την μνήμη του την 27η Ιουλίου.
Αγίου Μεγαλομάρτυρος Χριστοφόρου
(9 Μαΐου)
ΑΓΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ
Ο Άγιος Χριστοφόρος έζησε στα χρόνια του αυτοκράτορα Δέκιου και το πρώτο του όνομα Ρέπροβος. Φαίνεται ότι στην εμφάνισή του ήταν υπερβολικά άσχημος. Συνελήφθη αιχμάλωτος από τους Ρωμαίους. Αργότερα δέχθηκε τη χριστιανική πίστη, κατηχήθηκε, βαπτίσθηκε και μετονομάστηκε σε Χριστόφορο. Εγένετο καταγγελία εις βάρος του και ένα απόσπασμα άρχισε να ψάχνει να τον βρει για να τον συλλάβει. Μετά από αρκετές ημέρες έρευνας αποκαμωμένοι και νηστικοί ανακάλυψαν τον άγιο. Επειδή όμως δια της προσευχής ο Άγιος κατόρθωσε να πολλαπλασιάσει το λιγοστό άρτο και να χορτάσει όλους τους στρατιώτες, οι έκπληκτοι στρατιώτες πίστεψαν στο Χριστό.
Όταν ο Δέκιος πληροφορήθηκε τα γεγονότα, διέταξε τον αποκεφαλισμό όχι μόνο του Χριστόφορου, αλλά και των ευλαβών στρατιωτών χαρίζοντάς τους το στέφανο του μαρτυρίου και την ουράνια δόξα.
Ο Άγιος κατόρθωσε να πολλαπλασιάσει το λιγοστό άρτο και να χορτάσει όλους τους στρατιώτες, οι έκπληκτοι στρατιώτες πίστεψαν στο Χριστό.